ဤက႑ႏွင့္စပ္ဆက္၍ ေနာက္ခံအၾကမ္းထည္ရုပ္ပုံလႊာႏွင့္ ယခုမ်က္ေမွာက္ျမင္ကြင္းမ်ား-ဟု ႏွစ္ပုိင္းခြဲ၍ တင္ျပလုိသည္။ ပထမတစ္ပုိင္းသည္ ၀ိ-ဗာ တုိက္မတည္ခင္ အေနအထားမ်ားျဖစ္ျပီး ဒုတိယအပုိင္းသည္ ၀ိ-ဗာ တုိက္တည္ျပီးေနာက္ ယ ေန႔တုိင္ တုိးတက္လာေသာ အေျခအေနတုိ႔ကုိ ရည္ရြယ္ပါသည္။
(၁) ေက်ာင္း၏အလယ္တြင္ ခန္႔ျငားစြာ ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းထားေသာ ေရွးတစ္သိန္းတန္ ၂-ထပ္တုိက္ၾကီး(၁၃၁၉-ခုႏွစ္၊ သီတင္းက်ြတ္လ၊ သခင္သင္+သခင္မေဒၚသိန္းတင္ႏွင့္ ေဆးလိပ္ရုံတပည့္မ်ား ေကာင္းမႈ)ဟု ကမၺည္းထုိးထားေလသည္။ (ယင္းအလယ္သိမ္တုိက္ၾကီးအား ၁၃၃၅-ခုႏွစ္၊ တပို႔တြဲလလဆန္း(၁၅)ရက္ေန႔တြင္ ေျမာင္းျမဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ဦး ေဆာင္၍ သိမ္သမုတ္ေတာ္မူသည္။)
(၂) ယင္းအလယ္တုိက္ၾကီး၏ေျမာက္ဘက္တြင္ ၅-ပင္ပတ္လည္ ၂-ထပ္သစ္သားေက်ာင္းၾကီး ရွိေလသည္။ ထုိေက်ာင္း၏ ေအာက္ထပ္တြင္ ဆြမ္းစား၍ အေပၚထပ္၌ ခန္းစည္းျဖင့္ စာခ်-၂-ပါး သီတင္းသုံးေလသည္။ ခန္းမၾကီးမွာမူ စာခ်၊ စာတက္၊ စာအံ၊ စာသင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။
(၃) ယင္းအလယ္တုိက္ၾကီး၏ေတာင္ဘက္တြင္ ၄-ပင္-၅-ပင္ ၂-ထပ္ -မေနာရမၼ-သစ္သားေက်ာင္းၾကီး ရွိသည္။ ထုိေက်ာင္း ၾကီးတြင္ ထက္ေအာက္စာသင္သား သံဃာမ်ား ထားလ်က္၊ ယင္ေက်ာင္းေတာင္ဘက္ အဂၤါေဒါင့္တြင္ကား ၃-ခန္းတြဲ သစ္ သားကုဋီ ရွိေလသည္။
(၄) ယင္းအလယ္တုိက္ၾကီး၏ ရာဟုေဒါင့္တြင္ ေရွးႏွစ္ေပါင္း ၆၂-ႏွစ္ၾကာက ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းထားေသာ ၁၈-ေပ ပတ္ လည္ ၂-ထပ္အုတ္တုိက္ကေလး(သစ္သားသံဇကာတပ္ ၀ရံတာႏွင့္ ေလွခါးေဆာင္ပါ ၂၄-ေပ ခန္႔မွ်ရွိ တုိက္ေက်ာင္းက ေလး) တစ္လုံးရွိသည္။
(၅) ယင္းအလယ္တုိက္ၾကီး၏အဂၤါေဒါင့္တြင္ တစ္ထပ္သိမ္တုိက္ကေလး တစ္လုံး ရွိေလသည္။ ထုိတုိက္ကေလးအား တုိက္ အမၾကီးႏွင့္တပည့္မ်ားက ျပဳျပင္လႈဒါန္းခဲ့ျပီး ယခုတုိင္ ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
(၆) ယင္းအလယ္တုိက္ၾကီ၏စေနေဒါင့္တြင္ ေရတြင္းတစ္တြင္း၊ေျမာက္ဘက္တြင္ ေရတြင္းတစ္တြင္း ၊ အဂၤါေဒါင့္တြင္ ေရ တြင္တစ္တြင္းႏွင့္ အေနာက္ဘက္တြင္ ငါးမ်က္ႏွာေစတီေတာ္ျမတ္ၾကီးႏွင့္ ေနာင္ေတာ္ၾကီးေစတီငယ္တစ္ဆူ ရွိေလသည္။
(၇) ယခု ဗကုလေက်ာင္းတုိက္၏ေလွကားရင္းတြင္ ညဏ္ေတာ္ (၇)ေပခန္႔ရွိ အုတ္သရုိးရုပ္ပြါးေတာ္တစ္ဆူရွိျပီး ယခုဓမၼာရုံ ၾကီး အေနာက္ဘက္တြင္ ေစတီေတာ္တစ္ဆူရွိရာ ထုိေစတီေတာ္ ျပဳိပ်က္ျပီးေနာက္ ဘုရားငုတ္တုိမွ် ရွိသည္တြင္ ၁၃၄၉-ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ျပဳျပင္ျပီး ျဖစ္၍ ဆုေတာင္းျပည့္ေစတီေတာ္ဟု သမုတ္ထားေလသည္။
(၈) ငါးမ်က္ႏွာေစတီေတာ္ျမတ္ၾကီးအနီး ေနာင္ေတာ္ၾကီးေစတီေတာ္ ျပဳိပ်က္သြားသျဖင့္ ထုိျပဳိပ်က္ေစတီေတာ္၏ ေအာက္ ပစၥယံကုိ မြမ္းမံျပင္ဆင္ကာ ပလႅင္ေတာ္ပုံျပဳလုပ္၍ ေလွကားရင္းမွ အုတ္သရုိးကုိင္ထားသည္။ ထုိ႔ေနာက္ (၇)ေပခန္႔ ရုပ္ပြါး ေတာ္ျမတ္ကုိ ၁၃၂၃-ခု ၊နတ္ေတာ္လဆုတ္ ၉-ရက္၊ တနဂၤေႏြေန႔ ၊နံနက္ ၉-နာရီ-၄၅-မီနစ္အခ်ိန္တြင္ မႏ ၱေလးျမဳိ႔၊ ပန္းရံဆ ရာၾကီး ဦးေအာင္ရႏွင့္တပည့္မ်ားက သံလမ္းစက္ကိရိယာ ၾကိဳးမ်ားျဖင့္ ေနာင္ေတာ္ၾကီးေစတီငုတ္ပလႅင္ေပၚသုိ႔ ဆြဲငင္ပင့္ ေဆာင္ၾကသည္။ နံနက္ ၁၁-နာရီအခ်ိန္တြင္ သီးတင္းသုံးရာဌာနမွ ၅-ေတာင္မွ် ၾကြေတာ္မူျပီး ညေန ၃-နာရီခြဲအခ်ိန္တြင္ ေစတီငုတ္ေတာ္ပလႅင္ေပၚသုိ႔ ၾကြခ်ီေရာက္ရွိေလသည္။ ယခုအခါ သီးသန္႔ ဂႏၶကုဋီတုိက္ျဖင့္ -တုိက္အမၾကီး ေဒၚသိန္းတင္ ကုသုိလ္-ဟု တည္ရွိလ်က္ ရွိ္ေပသည္။
(၉) သာသနာေတာ္ႏွစ္ ၄၃၃-ခုႏွစ္မွ ၄၈၄-ခုႏွစ္အတြင္းက ၾကက္ေခါင္းစား ငါ့့တပါးဘုရင္မင္းျမတ္ တည္ထားပူေဇာ္အပ္ ေသာ ၀ိ-ဗာ -တုိက္တြင္းရွိ ငါးမ်က္ႏွာေစတီေတာ္ျမတ္ၾကီးအား ၁၃၃၃-ခု၊ တေပါင္းလတြင္ ထီးေတာ္၌ ေရႊသကၤန္းႏွင့္ လုံး ပတ္ေတာ္၌ မွန္သကၤန္းကုိ ကပ္လႈ၍လည္းေကာင္း၊ ၁၃၃၄-ခု၊ တေပါင္းလတြင္ပင္ ေအာက္ပစၥယံ၌ မွန္သကၤန္းကုိ ကပ္ လႈ၍လည္းေကာင္း ကုသုိလ္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
(၁၃၆၂-ခုႏွစ္၊ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ေန႔တြင္ ႏွစ္ဘက္မိဘမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ျပည္ျမဳိ႔-ဦးတင္ေငြ+ေဒၚလွသြင္ (ဘယေဆးႏွင့္ ျမန္မာေဆးမ်ဳိးစုံ ေရာင္၀ယ္ေရး) ႏွင့္ ရန္ကုန္ျမဳိ႔- ဦးေမာင္ ေမာင္ခုိင္(ပါေမာကၡ -ျငိမ္း)+ ေဒၚႏွင္းႏွင္းၾကဳိင္တုိ႔အား အမႈးထား၍ ဦးမ်ဳိးခင္+ေဒၚသူဇာမင္း ၊ သားၾကီး -ေမာင္ေအာင္ ေက်ာ္ခုိင္၊ သားငယ္-ေမာင္မ်ဳိးေက်ာ္ခုိင္ (ခုိင္ဆုသူ ကုမၸဏီႏွင့္ ေရႊမုိးဦး -စိန္ေရႊရတနာ)မိသားစုတုိ႔ကထပ္မံ၍ ျပဳျပင္လႈဒါန္း ခဲ့သည္။)
ဤက႑တြင္ ေက်ာင္းလႊတ္ပူေဇာ္ပြဲ က်င္းပသည့္တုိင္ ျဖစ္သည္။ထုိေက်ာင္းလႊတ္ပူေဇာ္ပြဲကုိ ၁၃၂၁-ခုႏွစ္၊ နေတၱာ္လျပည့္ ေန႔တြင္ ခန္းနားသုိက္ျမဳိက္စြာ က်င္းပခဲ့သည္။
ဒုတိယပုိင္းကုိ ေလ့လာျခင္း။ ။ဤဒုတ္ိယပုိင္း၌ ယခုအခါတြင္ ယခင္ႏွင့္မတူေတာ့ဘဲ လုံး၀ေျပာင္းလဲလာခဲ့ေေသာ အေနအထား တင္ျပထားသည္။
(၁) အလယ္သိမ္တုိက္ၾကီး၏ တနဂၤေႏြေဒါင့္တြင္ သံဃာေတာ္မ်ား ေရခ်ဳိးရန္ အုဌ္ကံၾကီးႏွင့္ စာခ်ဘုန္းၾကီးမ်ား ေရခ်ဳိးရန္ သီးသန္႔ခန္း၊ အ၀ီစိတြင္းႏွင့္ ေရမႈတ္စက္တြဲလ်က္ ေရတုိင္ကီစင္ျမင့္ၾကီး ရွိေလသည္။ ၁၃၂၂-ခု တန္ေဆာင္မုန္းလ -တုိက္ အမ-သခင္မၾကီး ေဒၚသိန္းတင္ႏွင့္ တပည့္မ်ားကုသုိလ္-ဟု ကမၺည္းထုိးလ်က္ ရွိသည္။
(၂) ၁၃၂၅-ခုႏွစ္တြင္ အလယ္သိမ္တုိက္ၾကီး၏ အေရွ႔ဘက္တြင္ ေရခ်ဳိးခန္း၊ ေရေလာင္ကုဋီ၊ လသာခန္း၊ ၀ရတာသံပန္းမ်ား ႏွင့္ သီးသန္႔က်ိန္းစက္ခန္းပါ စုံလင္စြာျဖင့္ တုိက္အမၾကီး ေဒၚသိန္းတင္ႏွင့္တပည့္မ်ား၊ ေတာင္ၾကီးျမဳိ႔၊ ကုန္သည္သူေဌး-ဆ ရာေခြး၊ ျမင္းျခံျမဳိ႔၊ ကုန္သည္စက္ပုိင္ ေက်ာင္းအမ ရဟန္းမယ္ေတာ္ ေဒၚေဒၚသိန္းတုိ႔က- ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းေသာ ‘သီရိ ေထရ ဗိမာန’ သုံးထပ္ေက်ာင္းေဆာင္ၾကီး ရွိေလသည္။
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ဗာရာဏသီဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးသည္ ပထမသီတင္းသုံးေတာ္မူရာ တစ္သိန္းတန္ အလယ္သိမ္တိုိက္ ၾကီးမွ ၁၃၂၅-ခုႏွစ္၊ ၀ါဆုိလဆုတ္ (၁၄)ရက္ေန႔တြင္ ထုိသုံးထပ္တုိက္ၾကီး (သီရိေထရဗိမာန)၏ အလယ္ထပ္သုိ႔ ေရႊ႔ေျပာင္း သီတင္းသုံးေတာ္မူပါသည္။ အထက္အေပၚထက္တြင္ အာဂႏ ၱဳကမေထရ္ၾကီးမ်ား ၾကြလာသည့္အခါ သီတင္းသုံးရန္ႏွင့္ ပိဋကတ္စာတုိက္ဘီရုိၾကီးမ်ားထားရွိကာ စာခ်ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဘဒၵႏ ၱဓမၼရသ(ဓမၼာစရိယ၊ ပါဠိပါရဂူ၊ ဘီေအ)တစ္ပါးတည္း ယေန႔တုိင္ သီးတင္းသုံးစာခ်လွ်က္ ရွိေလသည္။ ေအာက္ဆုံးထပ္မွာကား စာသင္သားသံဃာေတာ္မ်ား ထားရွိေလသည္။
(၃) ယင္းသုံးထပ္တုိက္ၾကီး(သီရိေထရဗိမာန)ေတာင္ဘက္ကပ္လ်က္တြင္ တရားနာပရိသတ္ (၁၀၀၀)ခန္႔ဆံ့ေသာ အလ်ား ေပ (၁၂၀)၊အနံ(၄၈)ေပရွိ ထက္ေအာက္ ဘုရားခန္းေက်ာင္းေဆာင္ႏွင့္ က်က္သေရခန္း၊ ထက္ေအာက္မ်က္ႏွာသစ္ ေၾကြ ခြက္မ်ား တပ္ဆင္ထားေသာ ေရခ်ဳိးခန္းႏွင့္ ကုဋီခန္းမ်ားျဖင့္ ၾကီးက်ယ္ခန္းနား၍ ရႈျမင္ရသူမ်ား အံ့အားသင့္ေလာက္မွ် (၁၈) သိန္းေက်ာ္တန္ (၂)ထပ္တုိက္ ဓမၼာရုံေတာ္ၾကီးကုိလည္း တုိက္အမၾကီး ေဒၚသိန္းတင္ႏွင့္ တပည့္မ်ားက လႈဒါန္းထား ေလသည္။ ဓမၼာရုံၾကီးကမၺည္းမွာ ‘‘မေနာရဥၹိတ ဓမၼသာလာ’’ ဟု ျဖစ္ေပသည္။ ထုိဓမၼာရုံၾကီးအတြင္း ေရႊေရာင္တ၀င္း၀င္း ႏွင့္ တစ္ေသာင္းသုံးေထာင္(၁၃၀၀၀)က်ပ္တန္ သီဟာသနေရႊပလႅင္ေတာ္ၾကီးမွာ တုိက္အမၾကီး ေဒၚသိန္းတင္၏တူအရင္း မန္ေနဂ်ာ- ဦးတင္ညြန္႔+ေဒၚနီနီဦး၊ ညီမ ေဒၚခင္ေအးတုိ႔၏ ေကာင္းမႈ ျဖစ္ေပသည္။
(၄) ယင္းဓမၼာရုံၾကီးေတာင္ဘက္ကပ္လ်က္ အမွတ္ (၂)တြင္ ျပခဲ့ေသာ ၅-ပင္ပတ္လည္ႏွစ္ထပ္သစ္သား ပ်ဥ္ေထာင္ပ်ဥ္စီ ဆြမ္းစားေက်ာင္းၾကီးကုိ ကာလတန္ဖုိး (၁)ေသာင္းေက်ာ္ ကုန္က်ခံကာ မူမပ်က္ ေရႊ႔ေျပာင္းခဲ့သည္။ ၁၃၂၇-ခုႏွစ္တြင္ ျပင္ ဆင္မြမ္းမံ၍ သစ္လြင္ေစကာ တုိက္အမၾကီးေဒၚသိန္းတင္ႏွင့္တပည့္မ်ားကပင္ လႈဒါန္းကာ ပထမမူလရွိ ပုံစံအတုိင္း ေရႊ႔ ေျပာင္းလႈဒါန္းေသာေက်ာင္းျဖစ္၍ ‘မူလေက်ာင္း’-ဟု ဆရာေတာ္ဘုရားကုိယ္တုိင္ အမည္ေပးထားေလသည္။( ယခု ဤေရႊ ရတုႏွစ္တြင္ အားလုံးကုိ ျဖဳိဖ်က္ျပီး အသစ္တည္ေဆာက္ရန္ မ-တည္ေငြ လႈဒါန္းထားျပီး ျဖစ္သည္။)
(၅)ယင္းမူလေက်ာင္းၾကီး၏အေနာက္ဘက္တြင္ ကပ္လ်က္ တုိက္အမၾကီးေဒၚသိန္းတင္ႏွင့္တပည့္မ်ားသည္ ၁၃၂၅-ခုႏွစ္၊ သီတင္းကြ်တ္လတြင္ (၄)ပင္၊(၅)ပင္ (၂)ထပ္ပတ္ကား တုိက္ေက်ာင္းကုိလည္း ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းသည္။ ဆရာေတာ္ ဘု ရားၾကီးက ‘ဓမၼာစရိယ’ေက်ာင္းဟု အမည္ေပးထားေလသည္။
(၆) ယင္း(၂)ထပ္ပတ္ကားတုိက္ ဓမၼာစရိယေက်ာင္းအေနာက္ဘက္တြင္ အားလုံးေသာသံဃာမ်ား အသုံးျပဳရန္ ေၾကြအုိး တပ္၊ ေၾကြျပားခင္း၊ ေရစက္တုိင္မ်ားႏွင့္တကြ မီးပြင့္မ်ားတပ္ဆင္လ်က္ (၆)လုံးတြဲ သံဃာကုဋီတုိက္ကုိလည္း ၁၃၂၈-ခုႏွစ္၊ နယုန္လဆုတ္(၉)ရက္အျပီး တုိက္အမၾကီးေဒၚသိန္းတင္ႏွင့္တပည့္မ်ားက ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းေလသည္။(ယခုအခါ သံ ဃာေတာ္မ်ား မ်ားျပားလာသည့္အေလ်ာက္ ဓမၼာရုံၾကီး၏ေတာင္ဘက္ ဓမၼာစရိယေက်ာင္းေဆာင္၏ေခါင္းရင္းဘက္တြင္ (၄)လုံးတြဲ သံဃာကုဋီကုိလည္း ေဆာက္လုပ္ခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။)
(၇) ယင္း (၆)လုံးတြဲ သံဃာကုဋီမွ (၁)သိန္းတန္ အလယ္သိမ္တုိက္ၾကီးအထိ (၃၀၀၀)ေက်ာ္တန္ အုတ္လမ္းၾကီးကား ေက်းဇူး ေတာ္ရွင္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ ကုိယ္ပုိင္ေငြေၾကးျဖင့္ ခင္းက်င္းလႈဒါန္းထားျခင္း ျဖစ္ေလသည္။
(၈) အလယ္ထပ္ၾကီးေတာင္ဘက္ အမွတ္(၃)တြင္ ျပခဲ့ေသာ (၄)ပင္၊ (၅)ပင္ ၊(၂)ထပ္ ပ်ဥ္ေထာင္ပ်ဥ္စီ သစ္သားေက်ာင္း ၾကီးသည္ ေဆြးေျမ႔ယုိ႔ယြင္း အုိမင္းေဟာင္းႏြမ္းေနသျဖင့္ အားလုံးကုိ ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ထုိ႔ေနာက္ တုိက္အမၾကီး ေဒၚသိန္း တင္ႏွင့္တပည့္မ်ား ၊ ေတာင္ၾကီးျမဳိ႔၊ ကုန္သည္သူေဌး ဆရာေခြး၊ ျမင္းျခံျမဳိ႔၊ ကုန္သည္စက္ပုိင္၊ ေက်ာင္းအမ၊ ရဟန္းမယ္ ေတာ္ ေဒၚေဒၚသိန္းတုိ႔က ထက္ေအာက္စာခ်ဘုန္းၾကီး အခန္းမ်ားႏွင့္ ေရေလာင္းကုဋီမ်ား၊ ေအာက္ထပ္တြင္ အခန္းအသီး သီးျဖင့္ ၂-ထပ္တုိက္ေက်ာင္းကုိ ၁၃၃၃-ခုႏွစ္၊ နတ္ေတာ္လအျပီး ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းခဲ့သည္။ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးကုိယ္ တုိင္ တုိက္၏အနီး ခေရပင္ၾကီးကုိ အစြဲျပဳ၍ မဟာဗကုလ-တုိက္ဟု ကင္ပြန္းတပ္ အမည္ေပးေလသည္။
(၉) ေရွးတစ္သိန္းတန္း ၂-ထပ္ အုဌ္တုိက္ၾကီး၏ရာဟုေဒါင့္ရွိ မွတ္ခ်က္ ၄-တြင္ျပခဲ့ေသာ အမွတ္ ၄-တုိက္ေက်ာင္းကေလး ကုိ ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၁၀-ခုႏွစ္တြင္ တည္ေဆာက္ခဲ့သျဖင့္ ၁၉၇၂-ခုႏွစ္(ေကာဇာ ၁၃၄၃-ခုႏွစ္၊ နယုန္လဆုတ္ ၁၂-ရက္)တြင္ တုိက္သက္ (၆၂)ႏွစ္ ၾကာေညာင္းခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။ ေဟာင္းႏြမ္းျပဳိပ်က္ အက္ကြဲေနျပီျဖစ္ေသာ ထုိေက်ာင္းကေလးကုိ အား လုံးျဖဳိဖ်က္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ တုုိက္အမၾကီး ေဒၚသိန္းတင္၏ တူမအရင္း ေကာမာရျဗဟၼစာရီနီ-ေဒၚေဒၚမာ၏ကုသုိလ္ျဖင့္ ၁၃၃၄-ခုႏွစ္၊ နတ္ေတာ္လအျပီး ရွစ္ေသာင္း(၈၀၀၀၀)ေက်ာ္ တန္ ထက္ေအာက္က်က္သေရခန္း၊ လသာခန္း၊ အိပ္ခန္း၊ ေရခ်ဳိးခန္း၊ ေရေလာင္းကုဋီ အျပည့္အစုံ ေခတ္ႏွင့္အညီ ႏွစ္ထပ္တုိက္ ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းေလသည္။ မဟာေထရ္ကုိယ္ တုိင္ ေကာမာရျဗဟၼစာရီနီ ေဒၚအမာကုသိုလ္-ဟု အမည္ေပး၍ ယခုတုိင္ ကမၺည္းထုိးလ်က္ ရွိေလသည္။
(၁၀)အလယ္သိမ္အုဌ္တုိက္ၾကီး၏ေျမာက္ဘက္ အမွတ္(၂)တြင္ ျပခဲ့ေသာ (၅)ပင္ပတ္လည္ (၂)ထပ္သစ္သား ေက်ာင္းၾကီး ကုိ အလယ္တုိက္ၾကီးေျမာက္ဘက္သုိ႔ မူမပ်က္ဘဲ ေရႊ႔ေျပာင္းလ်က္ ယင္းကြက္လပ္တြင္ ထက္ေအာက္၌ သံဃာ (၅၀၀)ခန္႔ ဆြမ္းကပ္ႏုိင္ေသာ က်က္သေရခန္း၊ စၾကၤန္ခန္း၊ မီးဖုိခန္း၊ ပန္ကန္းေဆးခန္း၊ ေရစက္တုိင္၊ ေရခ်ဳိးခန္း၊ေရေလာင္း ကုဋီႏွင့္ အိပ္စက္ခန္းမ်ားတြဲလ်က္ ၾကီးက်ယ္ထည္၀ါ ခန္းနားသပ္ယပ္စြာ ႏွစ္ထပ္ဆြမ္းစားတုိက္ၾကီးကုိ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ ထုိ တုိက္ၾကီးအား တုိက္အမ ေဒၚသိန္း တင္ႏွင့္တပည့္မ်ား၊ ေတာင္ၾကီးျမဳိ႔ ကုန္သည္သူေဌး ဆရာေခြး၊ ျမင္းျခံျမဳိ႔ ၊ ကုန္သည္ စက္ပုိင္ ေက်ာင္းအမ ရဟန္းမယ္ေတာ္ ေဒၚေဒၚသိန္းတုိ႔က လူနတ္နိဗၺာန္ သုံးတန္ေမ်ာ္မွန္း၍ လႈဒါန္းခဲ့ပါသည္။ မဟာ ေဘာဇနသာလာ ၁၃၃၀-ခု၊ တန္ေဆာင္မုန္းလ-ဟု ကမၺည္းထုိးလ်က္ ရွိေပျပီ။
(၁၃၆၈-ခုႏွစ္၊ ျပာသုိလ္လျပည့္ေက်ာ္ ၇-ရက္ေန့တြင္ အလႈရွင္ ဦးေအာင္ၾကည္+ ေဒၚ ေစာလွျမင့္၊(မ်ဳိးေအာင္ဘိနပ္တုိက္) လမ္းမေတာ္၊ ျပည္ျမဳိ႔-တုိ႔က တုိးခ်ဲဆြမ္း စားေဆာင္ကုိ လႈဒါန္းခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ၁၃၆၈-ခု၊ ကဆုန္လတြင္ ဦးၾကည္အားရည္စူး၍ ေဒၚခင္စန္း၀င္း၊သား-ဦးမုိးဇင္+ ေဒၚတင္မာၾကဴ၊ ေျမး-ေဒါက္တာ ျမင့္သိန္းႏုိင္၊ ညီမ-မဇင္မုိးေက်ာ္ (ပစ္တုိင္ေထာင္ေဆးလိပ္ရုံ)ျပည္ျမဳိ႔-တုိ႔က ေလွကား ေဆာင္ကုိ ျပန္လည္ျပဳျပင္ျပီး စတီးေသာက္ေရကန္မ်ားကုိလည္း လႈဒါန္းခဲ့သည္။ မိခင္ေဒၚအုန္းေမအား အမႈးထားျပီး ဦး ေအာင္ခင္(ခရုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈး)+ ေဒၚ၀င္း၀င္းခုိင္ (အ-ထ-က-၃-ျပည္)၊ သား-ကုိျငိမ္း၀င္းေအာင္+မခ်ဳိသက္မြန္၊ သမီး-မႏွင္းပြင့္ခုိင္-မိသားစုတုိ႔မွ ဆြမ္းစားေက်ာင္းေဆာင္အနီးတြင္ အ၀ီစိတြင္း၊ ေရစုပ္စက္၊ ေရကန္တုိ႔ကုိ လႈဒါန္းခဲ့သည္။ ဆြမ္း ခ်က္ေဆာင္ကုိးကား ျပည္ျမဳိ႔၊ ဆင္ျဖဴေတာ္ပြဲရုံ၊ ဦး--------------------+ေဒၚ--------------------မိသားစုတုိ႔မွ လႈဒါန္းထား ပါသည္။
(၁၁) ယင္း(၂)ထပ္ အုဌ္တုိက္ မဟာေဘာဇနသာလာဆြမ္းစားေက်ာင္းၾကီး၏အနီး အေနာက္ေျမာက္ဘက္တြင္ တုိက္အမ ၾကီး ေဒၚသိန္းတင္ႏွင့္တပည့္မ်ားက -ေရခ်ဳိးခန္း၊ ေရေလာင္းကုဋီ(အိမ္သာ)တြဲလ်က္ ၀ရံတာလသာခန္းျဖင့္(၂)ထပ္ အုဌ္ ပတ္ကာ တုိက္ဇရပ္တစ္ေဆာင္ကုိ ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းေလသည္။
(၁၂) ထုိတုိက္ဇရပ္ ေတာင္ဘက္ကပ္လ်က္တြင္ ေရေလာင္းကုဋီ(အိမ္သာ-၄-လုံး)ႏွင့္ ေရခ်ဳိးခန္းတြဲလ်က္ ဒကာဒကာမ မ်ားေရခ်ဳိးတုိက္-ဟု ကမၺည္းထုိးကာ ေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းၾကေလသည္။ ထုိဇရပ္အနီးရွိ ေရခ်ဳိးခန္းကုဋီ(အိမ္သာ)(၄)လုံးမွာ ဧည့္သည္မ်ား၊ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ဥပုသ္သည္မ်ား အသုံးျပဳရန္ ျဖစ္ျပီး၊ ဇရပ္မွာ ဥပုသ္သည္မ်ား တိတ္ဆိတ္စြာ ပုတီးစိပ္၊ တ ရားႏွလုံးသြင္းရန္ႏွင့္ ဧည့္သည္အမ်ဳိးသမီးမ်ားလာသည့္အခါအားေလ်ာ္စြာ တည္းခုိၾကရန္ျဖစ္သည္။
(၁၃) ေရွးအခါက လူသြားလမ္းမ်ွသာျဖစ္ျပီး ေက်ာင္းအ၀င္၀အနီးတြင္ မုိးတြင္းအခါ၌ ေရွာင္လႊဲသြားလာရန္ မလြတ္သည့္ ရြံံ့႔ ဘြက္ၾကီး ျဖစ္ေနေသာ ေက်ာင္းလမ္းကုိလည္း တုိက္အမၾကီး ေဒၚသိန္းတင္ႏွင့္တပည့္မ်ားက အလြန္သာယာေျပျပစ္ေသာ ကြန္ကရစ္လမ္းမၾကီးအျဖစ္ ျပဳလုပ္၍လည္းေကာင္း၊ ေက်ာင္း၀ုိင္းအတြင္း အခ်ဳိ႔ေနရာတုိ႔၌လည္း သာယာျဖန္႔ျဖဴးၾကည္ႏူး ဖြယ္ရာ အုဌ္မ်ားစီခင္း၍လည္းေကာင္း လႈဒါန္းထားေလသည္။
(၁၄) ထုိ႔ျပင္တစ္ပါး ေရွးအခါက မရွိခဲ့ဘူးေသာေက်ာင္းတုိက္၏ ေဘးရန္ကာဆီး မဟာတံတုိင္းၾကီးမ်ားကုိလည္း ဘုရားရွင္ ခြင့္ျပဳေသာ သုံးခုေသာ (အုဌ္၊ ေက်ာက္၊ သစ္သား)တံတုိင္းမ်ားတုိ႔တြင္ အုဌ္တံတုိင္းၾကီးမ်ားကုိလည္း တုိက္ အမၾကီးေဒၚ သိန္းတင္-တပည့္မ်ားႏွင့္ ေစတနာရွင္မ်ားက ထည္၀ါခန္းျငား သားသားနားနား ကာရံထားျပီး ျဖစ္ေနေပျပီ။
(၁၅) အ၀ီစိတြင္းမွ ေရမႈတ္စက္ႏွင့္တင္၍ သံဃာေတာ္မ်ားအတြက္ ၁၃၂၂-ခုႏွစ္တြင္ ေရခ်ဳိးကန္ၾကီးတစ္ခု၊ ေက်ာင္း ေဆာင္မ်ားအားလုံး ေရေပေ၀ႏုိင္ရန္ ကြန္ကရစ္ေရကန္တစ္ခု၊ ျမစ္ေရသုံးလုိေသာ သံဃာမ်ားအတြက္ သီးသန္႔ ေရကန္ၾကီး တစ္ခုတုိ႔ကုိ လႈဒါန္းခဲ့သည္။(ဒုတိယ တုိက္အမလက္ထက္တြင္ ေက်ာင္းေဆာင္မ်ား ေရေပေ၀ရန္ ကြန္ကရစ္ေရကန္ၾကီး အား ၁၉၉၂-ခု၊ ဇြန္လတြင္ ျပန္လည္အသစ္တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။) ေဖာ္ျပပါ ဤအေဆာက္အဦးမ်ားသည္ တုိက္အမၾကီး ေဒၚသိန္းတင္ေခတ္တြင္ ျပီးစီးေသာ တုိက္တာအေဆာက္အဦးမ်ားဟု ဆုိႏုိင္ေပသည္။
(၁၆) ဒုတိယတုိက္အမလက္ထက္-၁၃၄၇-ခုႏွစ္တြင္ ‘မဟာေထရ္ရဗိမာန’ ကုိ တည္ေဆာက္ျပီးစီးေလသည္။ ၁၃၄၈-ခုႏွစ္၊ ၀ါဆုိလတြင္ ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးသည္ သီရိေထရဗိမာန-မွ မဟာေထရဗိမာန-သုိ႔ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္တုိင္ ေျပာင္းလဲေနထုိင္သီတင္းသုံးခဲ့ေလသည္။
(၁၇) ၀ိသုဒၶါရုံဗာရာဏသီတုိက္သုိ႔ ၀င္ရာအစတြင္ အေနာက္ဘက္၌ မုခ္ဦး၀ၾကီးကုိ ထီးထီးမားမား ေရွးဦးစြာ ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ ၾကေပသည္။ အလယ္မွ တံခါးမၾကီးသည္ ေသသပ္လွပေသာ သံတံခါး သံပန္းမ်ားျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားကာ လက္၀ဲလ က်္ာတြင္ လူ၀င္သာရုံမွ် တံခါးေပါက္ေသး ၂-ခုမွာလည္း သံပန္းတံခါးတုိ႔ျဖင့္ ျပဳလုပ္မြမ္းမံထားလ်က္ ရွိေပသည္။ မုခ္၀ၾကီး အလႈရွင္မွာ- မႏ ၱေလးတုိင္း၊ ျမင္းျခံျမဳိ႔၊ ကုန္သည္စက္ပုိင္၊ ဘုရားအမ ရဟန္းမယ္ေတာ္ၾကီး ေဒၚေဒၚသိန္းမိသားတစ္စု တုိ႔ ျဖစ္သည္။ ကာလတန္ဖုိးအားျဖင့္ (၂၇၀၀၀) ႏွစ္ေသာင္းခုႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္တန္ ျဖစ္ေပသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ မုခ္ဦးထိပ္ေက်ာက္ ျပားတြင္ ျမန္မာ+ပါဠိ ဘာသာႏွစ္မ်ဳိးျဖင့္ ကမၺည္းထုိးထားသည္မွာ--
(ျမန္မာ) ျမင္းျခံျမဳိ႔ ၊ သေျပပင္ရပ္၊ အမိ-ေဒၚဖြားကုိ အမႈးထား၍ သား-ကုိတင္ေမာင္၊ သမီး-မသိန္းႏွင့္း သားသမီးမ်ားကု သုိလ္။ သာသနာ-၂၅၀၄-ခု၊ ေကာဇာ -၁၃၂၂-ခု၊ ကဆုန္လျပည့္။
(ပါဠိ) ျမင္းျခံနဂေရ၊ ဇမၺဳပေဒေသ၊ ေဒၚဖြားနာမမာတုပၸမုခါတိ၊ ကုိတင္ေမာင္-မသိန္းနာမ ပုတၱမာတူဟိ ဒိေႏၷာယံ ဒါရေကာ ဌေတာ။ ဗုဒၶ၀ေႆာ -၂၅၀၄၊ သေက -၁၃၂၂၊ ေ၀သာခ -ပုဏၰမိယံ။- ဟု ျဖစ္ေပသည္။
(၁၈) ထုိ႔အျပင္ သက္ေတာ္ၾကီးလာျပီျဖစ္သည့္ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးအား သက္ေသာင့္သက္သာ ခရီးသြားလာႏုိင္ရန္ တုိက္အမၾကီး၏ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ေသာ (၃၇၀၀၀၀) သုံးသိန္းခုႏွစ္ေသာင္းတန္ တုိယုိတာစပရင္တာ(Toyota sprinter)ကုိ ဒုတိယတုိက္အမက ၁၃၄၈-ခုႏွစ္တြင္ ၀ယ္၍ လႈဒါန္းေလသည္။(သုိ႔ေသာ္ ထုိကား မရွိသည့္ေနာက္တြင္ အဘိဓဇ ရရွိစဥ္ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရမွ လႈဒါန္းေသာ တုိယုိတာ အက္စ္အီးကားကုိ အသံုးျပဳခဲ့သည္။ ယခုအခါ လုိက္ထရုိက္(--------)ကားပါ ရွိ ေနျပီးျဖစ္၍ စာခ်ဆရာေတာ္မ်ားသာမက သံဃာေတာ္မ်ားပါ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ သြားလာႏုိင္ျပီး ျဖစ္သည္။
နံနက္ဆြမ္းခံရာ၌ ဆြမ္းေလာင္းသင္း အလြန္ေ၀းေသာေန႔မ်ားတြင္ ကားၾကီးျဖင့္ သံဃာမ်ားအား ပုိ႔ေစလ်က္ ဆြမ္းခံၾကြ ေစျခင္း၊ အာဂႏၱဳကဆရာေတာ္မ်ားအား ကားမ်ားျဖင့္ အၾကဳိအပုိ႔ ျပဳလုပ္ေစျခင္း၊ ႏွစ္စဥ္ ေရႊေတာင္ျမဳိ႔သုိ႔ ဆြမ္းဆန္စိမ္းခံ ၾကြေရာက္ပါကလည္း ကားၾကီးမ်ားျဖင့္ လုိက္ပါပုိ႔ေဆာင္ေစျခင္းစသည္ျဖင့္ ယာနဒါနကုိလည္း တုိက္တည္သည္မွ ဒုတိယ တုိက္အမလက္ထက္တုိင္ေအာင္ လႈဒါန္းပံပုိ႔ခဲ့ပါသည္။
(၁၉) ဒုတိယတုိက္အမ ေဒၚေဒၚမာ ကြယ္လြန္ျပီးေနာက္တြင္ ၁၃၆၅-ခုႏွစ္တြင္ အာဂႏ ၱဳကေက်ာင္းေဆာင္ အျဖစ္ (ဦး၀င္း ေအာင္)+ ေဒၚခ်ဳိ၊ သမီး နႏၵာစုိး ႏွင့္ ႏွင္းစႏၵာစုိးတုိ႔က -မေနာရမၼ- တစ္ထပ္တုိက္ကေလးကုိ လႈဒါန္းထားေလသည္။
ဤကား တုိက္တာအေဆာက္အဦးမ်ားကုိ ေဖာ္ထုတ္ျပျခင္း ျဖစ္၏။သုိ႔ေသာ္ အုဌ္တုိက္ေက်ာင္းတုိက္ၾကီးမ်ားကုိသာ ျပဳျပင္ မြမ္းမံေဆာက္လုပ္လႈဒါန္းသည္မဟုတ္ေသး။ ဆြမ္း၊သကၤန္း၊ေက်ာင္း၊ ေဆး ပစၥည္းေလးပါးတုိ႔တြင္ အျခားသုံးမ်ဳိးျဖစ္ေသာ ဆြမ္း၊ သကၤန္း၊ ေဆးတုိ႔ကုိလည္း လႈဒါန္းထားသည္ကုိ ေအာက္ပါအတုိင္း ေတြ႔ျမင္ႏုိင္ပါသည္။
(၁)၀ိ-ဗာ တုိက္တည္စ ၁၃၂၁-ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာင္း၌ ပရိေဘာဂအသုံးအေဆာင္လုိအပ္ခ်က္မ်ားကုိ ခ်က္ခ်င္းျပည့္စုံ ေစေရး အတြက္ သခင္မ-ေဒၚသိန္းတင္သည္ မိမိ၏တုိက္မွာ ရွိသမွ်=ေၾကာင္အိမ္၊ ဘီရုိ၊ စားပြဲ၊ ကုလားထုိင္၊ ခရင္း ဇြန္း၊ သင္ျဖဴး၊ ေခါင္းအုံး၊ ေကာ္ေဇာ၊ ေစာင္၊ ျခင္ေထာင္ စသည္မ်ားႏွင့္ ဒယ္အုိး၊ ဒန္အုိ၊ျငဳတ္ဆုံ၊ ပန္ကန္၊ ေယာက္မ၊ သားလွီးဒါးမွ အစ ေက်ာင္းကုိ ပုိ႔လႈေစခဲ့ပါသည္။
(၂) သံဃာမ်ား ဆြမ္းအာဟာရ ျပည့္စုံေရးအတြက္ အသား (၂)ပိႆာ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္-တင္းေတာင္းၾကီးတစ္လုံး၊ ေန႔ စဥ္ နံနက္တုိင္း(ေက်ာင္းတည္သည္မွ ဒုတိယ တုိက္အမလက္ထက္တုိင္) တုိက္အမၾကီးတပည့္မ အ၀ယ္ေတာ္ေဒၚခင္သိန္း က ၀ယ္ျခမ္း၍ ပုိ႔လဴေလသည္။(ယခုအခါ ျပည္ျမဳိ႔၊ ဦး-------------+ေဒၚ-----------၊သမီး--------------------------------တုိ႔မွ တစ္ေန႔လ်င္ က်ပ္ေငြ (၁၅၀၀)ကုိ လႈဒါန္းလ်က္ သာသနာကုိ ခ်ီးေျမာက္လ်က္ ရွိေပသည္။)
(၃) သကၤန္းဆုိရာမွာလည္း ၀ိသုဒၶါရုံဗာရာဏသီတုိက္ တည္ေထာင္ေသာ ၁၃၂၁-ခုႏွစ္မွစ၍ ဒုတိယ တုိက္အမလက္ထက္ တုိင္ေအာင္ ၀ါဆုိသံဃာစာရင္းအလုိက္ ဆရာေတာ္ၾကီးမွ ကုိရင္ကေလးအထိ ပါ၀င္ေစလ်က္ ၀ါ၀င္တစ္စုံစီ၊ ၀ါကြ်တ္တစ္စုံ စီ လႈဒါန္းျပီး ၀ါကြ်တ္တြင္ ဘိနပ္တစ္ရံစီကုိပါ ထည့့္စြက္၍ လႈဒါန္းေလသည္။ ထုိ႔အျပင္ သာသနာ့အညြန္႔အတက္ကေလး မ်ားျဖစ္သည့္ ေလာကုတၱရာပညာသင္ ေက်ာင္းသားကေလးမ်ားအားလည္း (၁၀-ေယာက္ႏွင့္ ၄၀-ေယာက္အတြင္း ပုံမွန္ ရွိတတ္သည္။) အက်္ီးီ၊ ပုဆုိး တစ္စုံစီႏွင့္ မုန္႔ဘုိးစသည္တုိ႔ကုိ ၀ါကြ်တ္သည့္အခါ ႏွစ္စဥ္ တုိက္အမၾကီးလက္ထက္မွ ဒုတိယတုိက္အမ လက္ထက္တုိင္ေအာင္ ေပးလႈဒါန္းေလသည္။
(၄) ၀ိ-ဗာ ေက်ာင္းတြင္းရွိ ရွင့္ဒါယကာမရွိေသးေသာ ေက်ာင္းသားကေလးမ်ားအား ကုိယ္တုိင္ရွင့္အမျပဳလုပ္၍လည္း ေကာင္း၊ ရဟန္းဒါယကာ မရွိေသးေသာ ရွင္သာမေဏမ်ားအား ကုိယ္တုိင္ ရဟန္းအမျပဳလုပ္၍လည္းေကာင္း ရွင့္ဒကာ၊ ရ ဟန္းဒါယကာ ျပဳလုပ္၍ လႈဒါန္းပံံ့ပုိ႔ခဲ့သည္။ ေက်ာင္းတြင္းရွိ ယခင္တုိက္အုပ္-ဦး၀ိသာရဒပ႑ိတ(အဂၢမဟာပ႑ိတ)၊ ယခင္ ဥပတုိက္အုပ္-ဦး၀ိစိတၱစာရ(အဂၢမဟာပ႑ိတ) ၊ ယခင္ တုိက္ၾကပ္ ဦးဇာေနယ် (ယခင္ ဂုိဏ္းစု၊ယခု အလယ္ရြာ ဆရာ ေတာ္)၊ ယခင္ ဥပတုိက္ၾကပ္ ဦးနာဂ၀ံသ(အဂၢမဟာပ႑ိတ)ဆရာေတာ္မ်ားအား ပုေနာပသမၸဒါ သိမ္ထပ္မဂၤလာကုိလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ေက်ာင္းတြင္းရွိ ေက်ာင္းသားေလးမ်ားႏွင့္ ရွင္သာမေဏမ်ားအတြက္ ရွင့္အမ၊ ရဟန္းအမ ပူပင္ ရန္ မလုိအပ္ေပ။
သုိ႔ေသာ ္ အျခားလက္တြဲေဖာ္မ်ား၊ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ားႏွင့္ ေဆးလိပ္ရုံရွိ မန္ေနဂ်ာမွစ၍ တပည့္တပန္း မ်ားတုိင္ေအာင္ ကုသုိလ္ျဖစ္ေစရန္ တုိက္တြန္းလ်က္ ရွင္သာမေဏျပဳျခင္းအမႈ ရဟန္းခံျခင္းအမႈ စသည္တုိ႔၌ ကုသုိလ္ပါ၀င္ ေစခဲ့သည္။ ယင္းတုိ႔မွာ-
ဒုတိယတုိက္အမ ေဒၚေဒၚ မာက ဦးပ၀ိၾတသိရီ(၀ိ-ဗာ စာခ်၊ မဟာဂႏ ၳ၀ါစကပ႑ိတ)၊
ျမင္းျခံ ေဒၚ ေဒၚသိန္းက အရွင္ေထရပၸိယ(၀ိ-ဗာ စာခ်၊ ဂႏ ၳ၀ါစကပ႑ိတ)၊
ေတာင္ၾကီး ဆရာေခြးက အရွင္ဥစၥာနႏၵ(ပဓာနနာယက၊ လယ္ေ၀းျမဳိ႔)၊
စာေရးၾကီးဦးေရႊက အရွင္အမေတာဘာသ(တုိက္အုပ္၊ ရွစ္မုိင္-မစိုးရိမ္ေရႊက်င္တုိက္သစ္၊ရန္ကုန္)၊
ကမၼ-ေဒၚ သိန္းက အရွင္ဂုရုပၸိယ(ပဓာနနာယက၊ ျမင္းျဖဴအင္းေက်ာင္းတုိက္၊ ေတာင္ငူျမဳိ႔၊)၊
ေဒၚစိန္ပုက အရွင္၀ိလာသညဏ(ေနာင္-လူထြက္)၊
ေဒၚတင္ျမက အရွင္ညဏေလာက(ပဓာနနာယက၊ ေတဇရံသီေက်ာင္းတုိက္၊ က်ဳိကၠစံ၊ သကၤန္းကြ်န္းျမဳိ႔နယ္၊ ရန္ ကုန္ျမဳိ႔)ႏွင့္ အရွင္၀ဇိရပါဏိ(ပဓာနနာယက၊ မဟာစည္ရိပ္သာ၊ က်ုဳိက္မေရာျမဳိ႔၊)၊
ေဒၚ---------------က အရွင္သုဇနပၸိယ (ပဓာနနာယက၊ ေမတၱာ၀ိဟာရေက်ာင္းတုိက္၊ ပီနန္ျမဳိ႔၊ မေလးရွားႏုိင္ငံ)၊
ေဒၚ----------------က အရွင္ကိတၱိဗလ (ပဓာန နာယက၊ ေညာင္နီေက်ာင္းတုိက္၊ သုံးခြျမဳိ႔နယ္)၊
ေဒၚေအးညဳိက အရွင္သီတလာစာရ (၀ိ-ဗာ စာခ်၊သာသနဓဇဓမၼာစရိယ) အသီးသီးတုိ႔အား ရဟန္းဒကာ ရဟန္းအမ ခံယူေစခဲ့ပါသည္။
(၅) ေဆးပစၥည္းဘက္ကလည္း ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး သီတင္းသုံးရာေက်ာင္းေဆာင္ေပၚတြင္ မတ္တပ္ရပ္ဘီရုိၾကီးျဖင့္ တုိင္းရင္းျမန္မာေဆးမ်ား၊နုိင္ငံျခားေဆးမ်ားျဖင့္ လႈဒါန္းကာ သာမန္ေရာဂါျဖစ္ေပၚလာပါက ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ လက္ ေထာက္လက္လြဲ ဦးပဥၹင္းကုိရင္မ်ားက ေဆးတုိက္ေကြ်း ကုသေပးေလသည္။ ၾကီးက်ယ္ေသာေ၀ဒနာရွင္မ်ားကုိမူ တုိက္ အမၾကီး၏ကားျဖင့္ အျပင္ေဆးခန္းသုိ႔ က်န္းမာသည္အထိ ကုသေပးျခင္း၊ ေဆးရုံတက္ကုသေပးရသည့္ ေ၀ဒနာရွင္မ်ား ကုိကား ေဆး၀ါးဓာတ္စာ၊ ေကာ္ဖီ၊ ႏြားႏုိ႔၊ ယာဂု စသည္တုိ႔ျဖင့္ ျပဳစုျခင္း၊ ရန္ကုန္သုိ႔ တက္ေရာက္ကုသရပါကလည္း အေ၀း မွ လုိေလေသးမရွိ ေထာက္ပံ့လ်က္ လႈဒါန္းခဲ့ေလသည္။
(၆) အထူးသျဖင့္ သက္ေတာ္ရွည္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးအတြက္ သပၸါယမွ်ေလာက္ေသာ အရုဏ္ႏွင့္ေန႔ဆြမ္းခဲဘြယ္ေဘာ ဇဥ္ ခ်ဳိခ်ဥ္ရသာတုိ႔အျပင္ ညေနပုိင္း ေဖ်ာ္ရည္္ယမကာမ်ားကုိ ပုံမွန္လူဒါန္းခဲ့ေလသည္။(ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးမွလည္း တုိက္အမၾကီးလက္ထက္မွ ဒုတိယ-တုိက္အမ လက္ထက္တုိင္ေအာင္ ေန႔စဥ္ ညေနပုိင္း အေဖ်ာ္ယမကာ ဘုန္းေပးျပီးတုိင္း တုိက္အမမ်ားအတြက္ က်န္းမာခ်မ္းသာ သာသနာျပဳႏုိင္ေစရန္ရည္ရြယ္၍ ပရိတ္ေရမ်ားကုိ ရြတ္ဖတ္သရဇၥ်ာယ္ေပးျမဲ ျဖစ္ သည္။)
(၇) ေက်ာင္းတုိက္တြင္လည္း လ်ွပ္စစ္မီးမ်ားျဖင့္ ထိန္ထိန္လင္းေစလ်က္ လစဥ္မီးေၾကးႏွင့္တယ္လီဖုန္း ကုန္က်စရိတ္တုိ႔ကုိ လည္း တုိက္အမၾကီးလက္ထက္မွ ဒုတိယ-တုိက္အမ လက္ထက္တုိင္ေအာင္ လႈဒါန္းေလသည္။
(၈) ၁၃၃၂-ခုႏွစ္မွ ၀ိ-ဗာ -ေက်ာင္းတုိက္၌ စတင္၍ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ျပည္-သရက္-သာယာ၀တီ သုံးခရုိင္ ၀ိနည္းစာ ေတာ္ျပန္ပြဲၾကီးကုိ ဆပ္ေကာ္မတီအဖြဲ႔အစည္း အသီးသီးဖြဲ႔စည္းလ်က္ အေရးပါေသာအခန္းက႑မွ ဦးစီးဦးေဆာင္ျပဳကာ ပါ၀င္ခဲ့သည္။
(၉) ၁၃၂၁-ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ၀ိ-ဗာ -တုိက္ ၀ါတြင္း ဥပုသ္အသင္းကုိ ဖြဲ႔စည္းလာခဲ့ရာ ဤ၀ါတြင္းဥပုသ္အသင္းသည္လည္း တုိက္တည္သက္ႏွင့္အတူ ေရႊရတုသုိ႔ တုိင္ခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။ ၀ိ-ဗာ-တုိက္ရွိ သံဃာေတာ္မ်ားနွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ႏွစ္ စဥ္ႏွစ္တုိင္း ၀ါဆုိလျပည့္ေန႔မွ သီးတင္းကြ်တ္လျပည့္ေန႔တုိင္ေအာင္ ၀ါတြင္းသုံလပတ္လုံး ဥပုသ္ေန႔တုိင္းတြင္ ဧကသနိက္ ဓုတင္ကုိ ေစာင့္ထိန္းၾကရသည္။ ထုိဧကသနိက္ဓုတင္ကုိ ေဆာက္တည္ေသာေန႔မ်ား၌ တစ္ထပ္တည္းေသာ ေန႔ဆြမ္းကုိ သာ ဘုန္းေပးၾကရသျဖင့္ ထုိေန႔မ်ားတြင္ ဆြမ္း-ဆြမ္းဟင္း-အခ်ဳိပြဲစသည္ ဆက္ကပ္ၾကရာ၌ အထူး စီမံျပဳလုပ္ထားသည္။ အလႈရွင္သီးသန္႔ရွိပါက အလႈရွင္မ်ားအား လႈဒါန္းေစျပီး အကယ္၍ မရွိလ်င္ အသင္း၏ေကာက္ခံ ရရွိေငြမွလည္းေကာင္း၊ အသင္းၾကီးအား ယေန႔တုိင္ ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းလာခဲ့ေသာ နာယကၾကီးႏွင့္သား-သမီးမ်ားကလည္းေကာင္း လႈဒါန္းခဲ့ သည္။
ဤ၌ နာယကၾကီး ဦးထြန္းညဳိႏွင့္ ဇနီး ေဒၚတင္ၾကည္၊ သားသမီးမ်ားျဖစ္ၾကေသာ မသန္းျမင့္၊ မ၀င္းျမင့္၊ ကိုျမင့္ေဆြ၊ မတင္လွ၊ မတင္ေအး၊ မခင္ေအး၊ မလဲ့လဲ့၀င္း-မိသားစုတုိ႔၏ ဘ၀တစ္စိတ္တေဒသကုိ ေဖာ္ျပလုိသည္။ ဤမိသားစုသည္ တုိက္အမၾကီးႏွင့္ လက္ပြန္းတတီးရွိခဲ့ျပီး - ငါမရွိလ်င္ ငါ့ေက်ာင္းကုိ နင္တုိ႔ ေစာင့္ေရွာက္ၾကရမည္-ဟု မွာၾကားထားခံရသူ မ်ားလည္း ျဖစ္သည္။ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ အာရုံဆြမ္း+ေန႔ဆြမ္းတုိ႔ကုိလည္းေကာင္း၊ ပ်ံလြန္ေတာ္မူေသာ ပဓာနနာယ ကဆရာေတာ္ ဦး၀ိစိတၱစာရ၏ အာရုံဆြမ္းကုိလည္းေကာင္း၊ စာခ်ဆရာေတာ္မ်ားအတြက္ ေန႔ဆြမ္းဟင္းတုိ႔ကိုလည္း ေကာင္း၊ ရံခါ အာဂႏ ၱဳကမေထရ္ၾကီးမ်ား ၾကြေရာက္လာခုိက္ ဆြမ္းဟင္းစသည္တုိ႔ကုိလည္းေကာင္း၊ ဧကသနိက္ဓုတင္ေန႔ မ်ား၌ အလႈရွင္မရွိေသာေန႔ရက္မ်ားတြင္ သားသမီးမ်ားအား ေန႔ဆြမ္းအလႈရွင္အျဖစ္ အလွည့္က်တာ၀န္ကုိ ယူေစ၍လည္း ေကာင္း၊ ယေန႔တုိင္ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တုိင္းတြင္ ေက်ာင္းရွိသံဃာေတာ္မ်ားအား ဆြမ္းဆက္ကပ္ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း လႈဒါန္းမႈအစုစုကုိ ျပဳစုေနေသာသူမ်ား ျဖစ္ေပသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ေက်ာင္းတုိက္တည္သည္မွစတင္၍ ယေန႔ ေရႊရတု ႏွစ္တုိင္ ေက်ာင္းတုိက္ရွိ သံဃာေတာ္မ်ားအား ေစာင့္ေရွာက္လႈဒါန္းခဲ့ေသာ ဤအသင္းၾကီး၏ေက်းဇူးႏွင့္ ဤမိသားစု၏ေက်းဇူးကုိ လည္း မွတ္တမ္းျပဳ ဂုဏ္ျပဳအပ္ေပသည္။
သုိ႔ျဖစ္၍ ေနာက္ခံအၾကမ္းထည္ရုပ္ပုံလႊာႏွင့္ ယခုမ်က္ေမွာက္ျမင္ကြင္းမ်ား-ဟု ေဆာင္းပါးကုိ ႏွစ္ပုိင္းခြဲျခား၍ တင္ျပထား ေသာ္လည္း မစုစည္းမိေသာအျခားက်န္ရွိေနေသးသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား မုခ်ရွိေနဦးမည္ ျဖစ္ေပသည္။ သုိ႔ေသာ္ ထိုအ ခ်က္အလက္မ်ားကုိ မထည့္သြင္းျခင္းသည္ စုစည္းမႈအားနည္း၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စာမ်က္ႏွာကုိ ငဲ့ကြက္ေသာအားျဖင့္ လည္းေကာင္း ဤက႑ကုိ နိဂုံးသတ္လုိက္ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
ဘဒၵႏ ၱနာဂ၀ံသ(အဂၢမဟာပ႑ိတ)
ပဓာနနာယက၊ ၀ိသုဒၶါရုံဗာရာဏသီတုိက္၊ ျပည္ျမဳိ႔။
ကုိးကားခ်က္။ ။ ျပည္ျမဳိ့၊ ၀ိသုဒၶါရုံဗာရာဏသီတုိက္၊ ေရႊရတုမဂၢဇင္းစာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။
No comments:
Post a Comment